تکنولوژی در داخل کابین ماشین آلات عمرانی مدرن، با نمادهایی از جمله نمایشگر های لمسی و وسائل ارتباطی بدون سیم، نقش مهمی را بر عهده گرفته و توانسته فشار کار بر روی کاربر را به نفع افزایش کیفیت کار بکاهد. اگرچه با تمام پیشرفت های انجام شده هنوز به نقطه ای نرسیده ایم که ربات ها کار کاربران را بگیرند و همچنان تمام تمرکز کاربر در حین کار باید بر آن متمرکز باشد.

جی سی بی به تازگی از سری ۷ تراکتورهای حمل بار خود (ملقب به Hi-Viz) رونمایی کرده است. در مراسم رونمایی از این محصول جدید، جی سی بی توجه خبرنگاران و مشتریان بالقوه حاضر در مراسم را به تلاش های انجام شده برای افزایش ایمنی سایت در طراحی این دستگاه جلب نمود. جی سی بی طراحی دستگاه (خصوصاً کابین) را بصورت اساسی مورد بازنگری قرار داده و قدرت دید قابل توجهی را در اختیار کاربر قرار داده است.

“قابلیت دید در تراکتور حمل بار جدید جی سی بی محصول تلاش های فراوان با هدف افزایش ایمنی در سایت می باشد.”

جی سی بی در طراحی کابین های جدید خود پا را فراتر گذاشته و طراحی ROPS (محافظت کابین در برابر غلت خوردن دستگاه) و FOPS (محافظت کابین در برابر اشیاء در حال سقوط) را در سطح بالاتری انجام داده است به گونه ای که این کابین برای دستگاه های با وزن کاری ۴.۵ تن قابل استفاده باشد.

علاوه بر استانداردهای محافظتی فوق، یک سیستم ایمنی ثانویه (SIPS) در برابر ضربات وارده نیز در ساختار کابین این دستگاه تعبیه شده است. این ساختار حفاظتی در کنار حفاظ های قسمت عقبی کابین و شیشه جلو، به کاربر اجازه می دهد که در حین بارگیری دستگاه در داخل کابین مستقر باشد. به این ترتیب با کاهش تعداد دفعات پیاده و سوار شدن کاربر به دستگاه، بازدهی کار در عین حفظ ایمنی، افزایش می یابد.

طراحی انقلابی شیشه جلو

شرکت کیس به تازگی از سری جدید لودرهای خود (سری G) رونمایی کرده و ادعا می کند در زمینه طراحی شیشه جلو، انقلابی برپا کرده است. شیشه جلو در این سری از لودرها، یک تکه طراحی شده است تا قابلیت دید کاملی را در جهت های مختلف در اختیار کاربر قرار دهد. در سری G عواملی همچون طراحی باریک درب موتور، گرمکن شیشه عقب و چند آیینه دید عقب، سبب گردیده است که مجموعاً قدرت دید قابل توجهی در زوایای مختلف در اختیار کاربر قرار گیرد.

در لودرهای جدید از یک مانیتور ۲۰۳ میلیمتری تمام رنگی با واسط کاربری آسان مجهز به سیستم ردیابی و قابلیت دید زاویه باز نسبت به عقب دستگاه تعبیه شده است. سیستم فرمان اهرمی می تواند به صورت یک آپشن بر روی دستگاه نصب گردد. در این حالت دو اهرم هم اندازه در کنار محل قرار گیری ساعد در هر دو طرف صندلی مهیا است. فرمان اهرمی در سه حالت حساسیت محتلف (بر اساس سرعت حرکت دستگاه) قابل تنظیم است، از این رو می توان در شرایط کاربری متنوع از آن بهره برد.

CAT در نمایشگاه ConExpo از سری جدید دامپتراک های کمرشکن ۷۴۵ خود که به کابین با قابلیت دید فوق العاده مجهز شده است رونمایی کرد. ساختار سیستم حفاظتی ROPS کابین توسط شرکت سازنده با کلمه “ستون فقراتی” توصیف شده است. پنجره های لچکی پشتی در آن زه کشی شده اند و ستون های سازه پشتی کابین حذف شده اند تا قدرت دید بهتری برای کاربر فراهم شود. کابین دامپتراک ۷۴۵ جدید همچنین با مشخصات و عملکردهای جدیدی در حوزه های ایمنی و راحتی تقویت شده است. به عنوان مثال کاربر دستگاه می تواند از فضای بیشتری که در اختیارش قرار گرفته است استفاده لازم را ببرد، فضاها کمتر با خم و پله گرفته شده اند، سیستم فعالسازی صفحه نمایش به محض ورود کاربر به داخل کابین آن را روشن کرده و همچنین کاهش سطح آلودگی در حد ۵ دسیبل فراهم شده است. به گفته آقای اسکات توماس، متخصص کاربری دامپتراک های کمرشکن CAT: “فضای داخلی کابین ۷۴۵ جدید نسبت به مدل قبلی تا ۲۰ درصد افزایش پیدا کرده است.”

گرچه در گذشته راحتی کاربر دستگاه در درجه اول اهمیت نبود، اما امروزه این مسئله بوضوح به اولویتی مهم از نگاه پیمانکاران بدل شده است که باعث افزایش بهره وری و کاهش زمان خواب دستگاه می گردد. به همین دلیل صندلی کاربر در کابین جدید CAT مجهز به سیستم گرمکن و سردکن شده است و همچنین قابلیت انجام تنظیمات مختلف برای ایجاد راحتی قابل توجه را دارد تا کاربر بتواند بهترین شرایط کار را برای خود فراهم نماید.

شیشه های مادون قرمز در این دستگاه از کاربر در برابر اشعه های مضر آفتاب محافظت نموده و شیشه های لغزشی دو طرف کابین به جریان بهتر هوا در داخل کابین کمک می کند. سیستم تهویه اتوماتیک نیز دمای هوای مطبوع را با تزریق ۱۲ درصد هوای بیشتر در داخل کابین فراهم می نماید.

شرکت CAT همچنین در همایش سالانه معرفی محصولات جدیدش در مالاگا، از سه گانه بیل های هیدرولیکی کلاس ۲۰ تن خود رونمایی کرده است. کابین این دستگاه ها همگی به امکانات استانداردی از قبیل استارت دکمه ای بدون کلید، مانیتور لمسی ۲۰۳ میلیمتری و سیستم ROPS با کاهش صدا مجهز شده اند. جوی استیک ها در این دستگاه دکمه هایی با قابلیت برنامه ریزی دارند، از این دکمه ها می توان برای برنامه ریزی بهتر و بهره وری بالاتر استفاده نمود. پایه های قرار گیری کابین بر روی شاسی دستگاه از نوع ویسکوز بوده و ارتعاشات را تا میزان ۵۰ درصد جذب می کنند. کابین در سری های جدید نسبت به مدل های پیشین از چهار جهت بزرگ شده و شیشه های وسیع تری نیز برای آن در نظر گرفته شده است. به صورت سفارشی می توان از دوربین های دید ۳۶۰ درجه در دور تا دور دستگاه نیز بهره برد. یک کنسول جمع شونده در کابین های دلوکس و پریمیوم، امکان داخل و خارج شدن با سهولت بیشتر به کابین را فراهم می کند.

فرمان دوگانه

در لودر ترکیبی L514 لیبهر کابین به گونه ای طراحی شده است که اهرم های کنترلی برای افزایش دقت و راحتی استفاده بصورت یکپارچه درون صندلی کاربر تعبیه شده اند. لودرهای ترکیبی ابداعی از لیبهر هستند که در آنها فرمان کمرشکن در کنار فرمان پذیری محور عقب، قابلیت مانور قابل توجهی را دراختیار کاربر دستگاه قرار می دهد. چنین ساختاری میزان زاویه کابین خصوصاً در زمین های ناهموار را کاهش می دهد. لیبهر همچنین با استفاده از ورودی و پله های عریض، ایمنی کاربر را افزایش داده است. فضای کابین این لودر، چه به لحاظ واقعی و چه به لحاظ ذهنی (فضای درک شده توسط کاربر) افزایش ملموسی داشته است. علاوه بر فضای کابین، خود صندلی کاربر نیز بزرگتر شده است و راحتی کاربر بوسیله سیستم اتوماتیک تهویه مطبوع بیشتر تامین می گردد.

اهرم های کوچک تر

جان دیر در کابین های جدید دستگاه های خود از اهرم کوچک کنار صندلی کاربر خبر داده است. به گفته مسئولین این شرکت، این ابداع گرچه بنظر آنچنان پیچیده بنظر نمی رسد، اما تاثیر بسزایی در افزایش ایمنی کاربری دستگاه دارد، چرا که با چنین طراحی جدیدی کاربر دیگر نمی تواند در شرایطی که دستگاه روشن است از آن خارج شود. این چنین ابداعاتی می تواند جان افراد را نجات دهد.

هیوندای، سازنده دیگری که افزایش راحتی و ایمنی محیط کار را در دستور کار قرار داده است، از کابینی با ۱۰ درصد فضای بیشتر نسبت به نمونه های قبلی خبر داده است. ساختار FOPS و ROPS ارتقاء یافته در کنار سیستم کاهش صدا در این کابین به افزایش ایمنی و راحتی کاربری دستگاه کمک کرده است. راحتی و ایمنی تنهای چیزی نیست که در این کابین ارتقاء یافته است، قابلیت استفاده از مانیتور بزرگ تعبیه شده در کابین به صورت یکپارچه با موبایل (MIRACAST) کاربر و استفاده از قابلیت های چند رسانه ای و اینترنت از دیگر امکاناتی است که در این دستگاه برای کاربر فراهم شده است. کاربر می تواند به این وسیله به تماشای تصاویر، ویدئو و گشت و گذار در اینترنت بپردازد.

برای طراحان امروزی، کاهش خستگی کاربر در درجه اول اهمیت قرار دارد. از این رو، هیوندای در بروزترین کابین های خود از شیر های الکتروهیدرولیکی برای کاربری ساده تر ادوات استفاده کرده است. این امر به شکل گیری یک رابطه برد-برد بین افزایش بهره وری و کاهش خستگی کاربر منجر گردیده است.

در بیل های جدید LC-5 دوسان، پیشرفت های دیگری نیز به چشم می خورد. کاربر این دستگاه می تواند تا ۱۰ تنظیم دستی برای عملکرد سیستم هیدرولیک از نظر فشار و دبی را از طریق نمایشگر انجام دهد. اهرم های کاربری در این دستگاه، کوتاه تر شده اند تا از میزان نیروی تحریک آنها کاسته شود. علاوه بر این همچنین یک پدال مختص حرکت مستقیم در سمت چپ کابین تعبیه شده تا در زمانی که پیاده روی دستگاه برای مسافت طولانی در دستورکار قرار دارد، این کار با سهولت بیشتری انجام گردد.

دوسان در یک ابداع دیگر، کنسول های کناری کاربری را نیز بر روی سیستم تعلیق صندلی کاربر سوار کرده است تا از لرزش آنها و بالبع خستگی کاربر کاسته شده و بکارگیری دستگاه در شرایط سخت آسان تر شود.

کابین مکعبی

مقتضیات کاربری جرثقیل ها برای کاربران آنها با دیگر ماشین آلات تفاوت هایی دارد. کاربر این دستگاه ها برای زمان های طولانی در داخل کابین می ماند و امکان برقراری تماس با سایر افراد برای وی محدود می شود، به جز اینکه بتواند از قسمت پایینی کابین محیط بیرون را ببیند. در چنین شرایطی اهمیت حفظ موقعیت راحت و ایمن در عین تحقق کارایی، ملموس تر می گردد.

با در نظر گرفتن مجموعه این عوامل، شرکت لیندن کومانزا اخیراً از کابین مکعبی خود رونمایی کرده است. سطوح کناری، جلو و کف کابین کاملاً شیشه ای هستند تا بهترین دید ممکن برای کاربر نسبت به محیط اطراف فراهم شود. در جرثقیل های برجی با بازوی متحرک، سقف کابین نیز شیشه ای است تا قدرت دید بهتری برای کاربر تامین شود. شیشه های مقاوم در برابر اشعه های مضر آفتاب در کابین استفاده شده و همچنین سایه بان هایی برای شیشه های جلویی و کناری حفاظت از کاربر در برابر اشعه آفتاب را تامین می کنند. صندلی کاربر نیز به صورت کاملاً ارگونومیک قرار گرفته و سایر امکانات بصورت حساب شده ای در اطراف صندلی تعبیه شده اند. از دیگر امکانات این کابین، می توان به نمایشگر چند منظوره، سیستم بلوتوث برای ارتباط با موبایل و بلندگوهای با کیفیت اشاره نمود. نمایشگر دستگاه علاوه بر کنترل میزان نور داخل کابین و میزان روشنای محل انجام کار امکان مشاهده تصویر دوربین های دید اطراف دستگاه (تجهیزات سفارشی) و کنترل دمای هوای داخل کابین را فراهم می آورد. کابین به حدی بزرگ و جادار است که امکان نصب دستگاه قهوه ساز در داخل آن دیده شده است.

گردآوری و ترجمه: حمیدرضا احراری