در بسیاری از شرکت های عمرانی کوچک و متوسط، کاربران دستگاه علی رغم محدودیت هایی که ممکن است بلحاظ فنی داشته باشند، خود به عنوان سرویس کار و مکانیک هم ایفای نقش می کنند. این امر بدلیل کم تجربگی ممکن است به بروز سوانح در حین کار منجر شود.

موردی که در این قسمت از حوادث کار به آن میپردازیم حادثه ایست که در یک صبح سرد برای کاربر ۳۸ ساله یک اسکیدلودر اتفاق افتاد. این کاربر با ۱۹ سال سابقه، آچار فرانسه صاحب دستگاه بود. او سرویس و نگهداری و تعمیرات دستگاه را نیز بر عهده داشت و مالک دستگاه از این بابت به او میبالید. یک روز صبح زمستانی، در سرمای هوا، کاربر دستگاه به دنبال دلیل نشتی در اسکیدلودر خود بود. اسکیدلودری که مجهز به یک اهرم اینی قفل و دو پین نگهدارنده بود که همزمان با فعالسازی قفل از دو طرف لودر بیرون میزد. فعالسازی سیستم قفل با کمربند ایمنی و یک سوئیچ حساس به فشار در صندلی اپراتور مرتبط بود. این دو قطعه هر دو سالم بودند. در دستورالعمل کاربری دستگاه آمده بود که کاربر باید باکت را بالا ببرد، اهرم قفل را درگیر کند، و باکت را اندکی پایین آورد تا بر روی پین های قفل کننده قرار گیرد و ایمنی لازم مهیا گردد.

قربانی حادثه، در آن صبح سرد دستگاه را به داخل کارگاه برد تا در محیطی گرم تر کار خود را آغاز کند. وی پین ها را در گیر کرد و باکت را مقداری پایین آورد تا بر روی پین ها قرار گیرد. پس از آن او درب دسترسی به موتور را که در قسمت پشت دستگاه قرار دارد باز کرد و موفق شد منشاء نشتی را از آنجا ببیند. او برای دسترسی بهتر درب موتور را کاملاً جدا کرد و دستگاه را به محیط بیرون کارگاه برد تا بتواند بوسیله کارواش آن را تمیز کند. پس از شست و شو او دستگاه را به داخل کارگاه منتقل کرده و مجدداً باکت را بالا برد و دستگاه را خاموش کرد و فراموش کرد که قفل باکت را فعال کند. او از کابین بیرون آمده و کابین را بالا داد تا بتواند به سیستم هیدرولیک دسترسی پیدا کند. درست در زمانی که شیلنگ هیدرولیک را باز کرد جک باکت خالی کرده و لبه تیز باکت به سمت وی سقوط کرد.

چگونه میشد از بروز این حادثه جلوگیری نمود؟

• قبل از انجام هرگونه عملیات سرویس یا تعمیرات بر روی اسکیدلودر مطمئن شوید که قفل نگهدارنده جک های باکت را درگیر کرده اید. باز کردن شیلنگ های هیدرولیکی میتواند به خالی حرکت ناخواسته جک ها منجر شود.
• دستورالعمل انجام امور اولیه مانند آیتم بالا را بصورت برچسب در اطراف دستگاه و محل های جلوی دید نصب کنید. حتی میتوان از تجهیزات بالابر جانبی برای تضمین ایمنی استفاده کرد.
• آموزش مستمر کاربرانی که امور فنی را هم انجام می دهند از اهمیت بیشتری برخوردار است.
• اجرای برنامه های ایمنی و بررسی های مداوم جهت شناسایی خطرات احتمالی در حین انجام امور متداول می تواند آمادگی بیشتری برای سوانح ایجاد نماید.

حمیدرضا احراری