تازه وارد کره‌ای در برابر کهنه کار ژاپنی- مقایسه بیل های هیدرولیکی سنگین R1200LC-9 هیوندای با PC1250-8 کوماتسو
نویسنده: حمیدرضا احراری
مقایسه ماشین آلات مختلف که حد اقل در یک مشخصه نزدیک به یکدیگر باشند میتواند برای خریداران شرایط تصمیم گیری بهتری را ایجاد کند. در خلال مقایسه مشخصات مختلف دستگاه ها، شناخت بهتری از طرف های مقایسه بدست می آید، این شناخت میتواند طیف گسترده ای از مشخصات فنی و عملکردی تا ویژگی های بازدهی دستگاه را شامل شود. اطلاعات و دیدگاه های حاصل از این گونه مقایسات علاوه بر جذابیت برای علاقمندان، میتواند به تصمیم سازی برای مسئولین اجرایی عملیات و مدیران مرتبط با حوزه تامین ماشین آلات کمک نماید.
در این مقاله قصد داریم دو دستگاه سنگین معدنی بروز را در کفه ترازو قرار دهیم. بیل-شاول های کلاس ۱۲۰ تن ساخت دو برند مطرح و خوشنام در بازار ایران یعنی کوماتسو ژاپن و هیوندای کره موضوع این مقایسه خواهند بود. ماشین آلات کوماتسو که از دوران دفاع مقدس تا کنون نام آشنای صنایع و پروژه های عمرانی کشور بوده اند، همواره به دوام، کیفیت و کارایی در عین سادگی مشهور هستند. هیوندای، تازه وارد بازار هم به لطف اعتماد کسب شده در ۱۰ سال گذشته در صنایع مختلف از خودرو گرفته تا کشتی سازی، جای خود را بخوبی در پروژه های عمرانی کشور عزیزمان ایران، باز کرده است. تصویر جا افتاده از ماشین آلات هیوندای ترکیبی است از تکنولوژی بروز، راحتی کاربری و کیفیت و دوام تایید شده در بازار.
هیوندای و کوماتسو، هر دو توانسته اند در بازار بیل های سبک و نیمه سنگین، جایگاه خود را در بازار تثبیت کنند. اما وقتی پای بیل-شاول های سنگین معدنی به میان می آید، باید گفت تازه وارد کره ای هنوز در حال محک خوردن است. در این مقاله، مشخصات فنی و کاری بیل PC1250-8 ساخت کوماتسو را در برابر بیل R1200LC-9 ساخت هیوندای قرار داده و سعی میکنیم نکات مثبت و منفی این دو دستگاه را در برابر هم آشکار کنیم.
وزن کاری و ابعاد
در حالت استاندارد، PC1250-8 با کفشک ۷۰۰ میلیمتری ۱۰۶۵۰۰ کیلوگرم وزن دارد که فشار ۱۹.۸ PSI فشار بر واحد سطح زمین وارد میکند. R1200LC-9 با وزن کاری ۱۱۸۰۰۰ و عرض کفشک مشابه، فشار ۲۱.۴۷ PSI بر زمین وارد میکند که با توجه به توان نامی بالاتر، به حفظ تعادل و کشش بیشتر در عین حفظ چالاکی منجر خواهد شد. ابعاد دسترسی دو دستگاه در جداول زیر ارائه شده است.
موتور
کوماتسو برای PC1250-8 از موتور SAA6D170E-5 که توسط خود این شرکت ساخته شده و در ۱۸۰۰ دور بر دقیقه به حداکثر توان نامی ۶۸۸ اسب بخار میرسد، بهره میبرد. هیوندای اما اگرچه برای بیل های سبک و نیمه سنگین شروع به استفاده از موتورهایی با برند خود (بعضاً بر اساس طراحی شرکت کامینز) می نماید، برای R1200LC-9 از موتور کوآنتوم سری K شرکت کامینز بهره برده است. موتور QSK23-C با حجم جابجایی ۲۳ لیتر، در ۱۸۰۰ دور بر دقیقه به حداکثر توان ۷۶۰ اسب بخار میرسد. هر دو موتور مشابه بسیاری از موتور های این کلاس مجهز به توربوشارژر و افترکولر میباشند که در عین افزایش قابل توجه توان و بازدهی کاری، نیاز به سرویس و نگهداری صحیح را در آنها تقویت میکند. بلحاظ استاندارد آلایندگی، ریش سپید ژاپنی، با پاس کردن استاندارد TIER3 آمریکا و STAGE3A اروپا، بیشتر از تازه وارد کره ای دوست دار طبیعت است. R1200LC-9 از لحاظ استاندارد آلایندگی در سطح TIER2 آمریکا و STAGE2 اروپا میباشد. استاندارد آلایندگی بالاتر بواسطه استفاده از سیستم EGR خنک شونده در موتور SAA6D170E-5 برای PC1250-8 محقق شده است.
| ۳ | ENGINE GROSS POWER (HP) SAE1995 | RATED RPM | MAX.TORQUE | EMISSION | TURBOCHARGED | AFTER COOLER | EGR | |
| R1200LC-9 | QSK23-C | ۷۶۰ | ۱۸۰۰ | ۳۵۳.۷ Kgf.m / 1350 rpm | Tier 3, Stage 3A | YES | YES | NO |
| PC1250-8 | SAA6D170E-5 | ۶۸۸ | ۱۸۰۰ | Tier2, STAGE 2 | YES | YES | YES |
سیستم هیدرولیک
در بیل PC1250-8 از دو پمپ دبی متغیر پیستونی تاندم که هر کدام حدکثر دبی ۴۹۴ لیتر بر دقیقه تولید میکنند برای سیستم های کاری ادوات و حرکت، و از یک پمپ پیستونی دبی متغیر با حداکثر دبی خروجی ۶۰۰ لیتر بر دقیقه برای گردان استفاده شده است. R1200LC-9 اما برای کلیه عملکردهای سیستم هیدرولیک (شامل ادوات کاری، حرکت و گردان) از دو پمپ پیستونی دبی متغیر هر کدام با حداکثر دبی ۴۹۰ لیتر بر دقیقه استفاده شده است. تا همین جا مشخص میشود که بر روی کاغذ PC1250-8 با ۶۰۰ لیتر بر دقیقه دبی بیشتر روغن، در مانور و بارگیری ۹۰ درجه و ۱۸۰ درجه چالاک تر خواهد بود. بالاتر بودن سرعت گردان در PC1250-8 بواسطه همین دبی بیشتر محقق شده است.
در سایر مشخصات کاری نظیر نیروی کشش سیستم حرکت، سرعت حرکت و فشار کاری، تازه وارد کرده ای نه تنها چیزی از رقیب کم ندارد بلکه بر روی کاغذ با اختلاف جزئی پیشی گرفته.
کوماتسو در PC1250-8 از سیستم مرکز باز حساس به بار که در سایر بیل های ساخت این شرکت هم دیده شده استفاده نموده، سیستمی که مزایای همچون جلوگیری از هدر رفت انرژی و سوخت را بهمراه دارد، ضمن اینکه چالاکی سیستم هیدرولیک را حفظ میکند. اما هیوندای نیز در دستگاه R1200LC-9 با بهره گیری از سیستم مرکز باز منفی طراحی شده توسط شرکت کاوازاکی، توانسته به همین مشخصات کاری دست پیدا کند. هیوندای در تمام بیل های خود از همین سیستم استفاده کرده است، این امر سادگی و امکان ارائه آموزش های جامع تعمیرات هیدرولیک را برای محصولات این شرکت فراهم نموده است.
| HYDRAULIC SYSTEM | MAIN PUMPS | HYDRAULIC PRESSURE (BAR) | SWING SPEED (RPM) | DRAWBAR PULL KGF | GRADEABILITY | TRAVEL SPEED |
| OPEN-CENTER, NEGATIVE | ۲*۴۹۰ L/min | WORK: 320-350 TRAVEL: 350 SWING: 300 PILOT:40 |
۵.۶ | ۷۰۲۰۰ | ۳۵ DEGREE ۷۰% |
LOW: 2.3 KM/H HIGH: 3.2 KM/H |
| OPEN-CENTER LOAD-SENSING SYSTEM | ۲*۴۹۴ L/min (ATACHMENTS) + 1*600 L/min (SWING) | WORK: 320 TRAVEL: 350 SWING: 280 PILOT:30 |
۵.۸ | ۷۰۰۰۰ | ۳۵ DEGREE ۷۰% |
LOW: 2.1 KM/H HIGH: 3.2 KM/H |
زیر بندی، شاسی و اجزاء کارساز
به لحاظ طراحی، فریم مرکزی PC1250-8 از نوع H-Leg و شاسی شنی از نوع BOX SECTION میباشد. در R1200LC-9 اما از فریم مرکزی X-Leg و شاسی شنی از نوع PENTAGONAL BOX TYPE استفاده شده است.
| CENTER FRAME | TRACK FRAME | NO. OF SHOES ON EACH SIDE | NO. OF CARRIER ROLLERS | NO. OF TRACK ROLLERS | |
| R1200-9 | X-leg Type | Pentagonal BOX TYPE | ۵۲ | ۳ | ۸ |
| PC1250-8 | H-leg Type | BOX-SECTION | ۴۸ | ۳ | ۸ |
سیستم های کنترلی عملکرد و مودهای کاری
هیوندای برای سنگین ترین محصول خود نیز مانند اعضای کوچک ترین خانواده ماشین آلاتش از سیستم کنترلی NEW CAPO بهره میبرد. این پلتفرم کامپیوتری کنترل کلیه عملکرد های هیدرولیکی دستگاه را در دست دارد. عملکرد هایی همچون انتخاب سه مود توان قدرتی، استاندارد و کم مصرف. همچنین برای استفاده از ادوات الحاقی مانند چکش یا چنگ یک مود بخصوص طراحی شده که به کاربر امکان تعیین میزان دبی مصرفی را میدهد. در سیستم CAPO یک مود کاری سفارشی وجود دارد، که در آن امکان تنظیم سیستم هیدرولیک و دور موتور به طور دستی وجود دارد، این حالت کاری در مواقع خاص میتواند توسط اپراتور یا تیم نگهداری برای انجام کاربری های بخصوص یا تست های عملکردی مفید است. عملکرد POWER MAX مانند اکثر بیل های هیدرولیکی امروزی در این دستگاه نیز طراحی شده است تا در مواقعی که کاربر نیاز به قدرت هیدرولیک بیشتر دارد، فشار کاری دستگاه برای مدت زمان محدود تا ۳۵۰ بار افزایش یابد.
سیستم اولویت بندی بین عملکردهای بوم و گردان امکان تنظیم سرعت این ادوات برای افزایش بازدهی بارگیری را فراهم میکند، این عملکرد میتواند در حالت دستی و اتوماتیک توسط کاربر تنظیم شود. عملکرد بازتولید دبی برای جک استیک نیز توسط مانیتور دستگاه قابل فعال یا غیرفعالسازی است که در حین انجام عملیات حفاری سرعت جمع شدن استیک را افزایش میدهد.
تازه وارد کره ای از یک مانیتور رنگی با کیفیت امروزه دارای امکاناتی همچون دسترسی به کدهای خطا از طریق عملکرد عیب یابی خودکار، دسترسی به اطلاعات خروجی سنسورها، سوئیچ ها و کلیدهای عملکردی دستگاه میباشد. زمان های سرویس و سایر اطلاعات مدیریتی دستگاه نیز توسط یک واسط کاربری کارآ در از طریق مانیتور در دسترس میباشد.
کهنه کار ژاپنی هم کارکردهای اثربخش بسیاری را در قالبی ساده تر در دسترس بر اساس پلتفرم ابداع شدهECOT3 قرار میدهد. مانیتور سیاه و سفید با دکمه هایی ساده تر، رابط کاربر و دستگاه میباشد. مودهای توان در بیل PC1250-8 در دو حالت کلی قدرتی و کم مصرف در دسترس هستند، با این توضیح که مود کم مصرف در این دستگاه به چهار حالت E0 تا E3 تقسیم شده اند. تقسیم مود کم مصرف به چند زیرمجموعه، قدرت انتخاب بیشتری به اپراتور دستگاه میدهد تا میزان مصرف سوخت موتور و قدرت سیستم هیدرولیک را با دقت بیشتری در تناسب با شرایط کاری تنظیم کند.
در PC1250-8 هم امکان دسترسی به قدرت بیشتر از طریق افزایش ۱۰ درصدی فشار هیدرولیکی وجود دارد. اولویت بندی و میزان تقسیم دبی هم توسط تنظیمات مانیتور به شکلی ساده تر نسبت به سنگین ترین ساخته هیوندای، وجود دارد.
سیستم عیب یابی خودکار در PC1250-8 به طور هوشمند اطلاعات کاری سابقه دستگاه را به طور گزیده ذخیره میکند و از این اطلاعات برای الگویی جهت تحلیل کدخطاهای پیش آمده بهره میبرد، اسن اطلاعات به طور کاملاً کاربردی از طریق مانیتور راهنمای تیم های کاربری و تعمیرات دستگاه میباشد.
راحتی اپراتوری
هر دو دستگاه بلحاظ تامین آسایش و راحتی اپراتور و طراحی ارگونومیک کابین در سطح بالایی قرار دارند، هرچند از نظر زیبایی، تازه وارد کره ای با ظرافتهای ظاهری دلربایی میکند. هر دو دستگاه دارای سیستم تهویه مطبوع اتوماتیک هستند.
طراحی داخل کابین در PC1250-8 و موقعیت قرارگیری صندلی اپراتوری بگونه ایست که قابلیت خواباندن کامل صندلی وجود دارد. در این دستگاه همچنین برای جلوگیری از ورود گرد و غبار به داخل، فشار هوای داخل کابین اندکی بیشتر از هوای آزاد تامین میشود (در حد فشار ۶ میلیمتر آب).
تحلیل کارایی و نیروی حفاری
با توجه به طراحی و مقطع جک ها و فشار کاری دستگاه ها با پشتوانه موتورهای قدرتمند، هر دو دستگاه نیروی برش استیک و نیروی حفاری باکت قابل توجهی را برای بازوان خود آماده به کار دارند. هرچند بر روی کاغذ مطابق با جدول زیر مشاهده میشود که تازه وارد کره ای با اندکی تفاوت از کهنه کار ژاپنی پیشی گرفته است.
| ARM CROWD FORCE (kN) ISO 6015 |
BUCKET DIGGING FORCE (kN) ISO 6015 |
| ۴۲۳ | ۵۱۱ |
| ۴۱۲ | ۴۷۹ |
قابلیت سرویس
سرویس های دوره ای بعنوان فرآیندی اساسی مکرراً در طول عمر مفید دستگاه و بین شیفت های کاری توسط تیم های سرویس انجام میشود، راحتی دسترسی به محل قرار گیری فیلترها و تخلیه و سرریز مواد مصرفی دستگاه در افزایش زمان مفید کاری و انجام صحیح آیتم های سرویس نقش موثری دارد. در هر دو دستگاه محل های سرویس چه در خصوص فیلتر ها و چه در مورد مواد مصرفی دستگاه با لحاظ کردن این اصل طراحی شده است.
آپشن های ویژه
علاوه بر موارد استاندارد، معمولاً ایده های خلاقانه توسط سازندگان ابداع میگردد که مبنای آن تشخیص یک نیاز اپراتوری، سرویس و یا بر اساس عملکردهای فنی میباشد. کهنه کار ژاپنی چند نمونه از این ابداعات را با خود بهمراه دارد.
سیستم ضربه گیر بوم که با استفاده از شیرهای یکطرفه دوتایی با برگشت آهسته در بیل PC1250-8 تعبیه شده است، از طریق کاهش ضربات بوم به شاسی در حین کاربری و بارگیری، علاوه بر افزایش ماندگاری اجزاء کارساز، با راحتی بیشتر تجربه اپراتوری دستگاه منجر میگردد.
فیلتر خط فشار در سیستم کاری هیدرولیک معمولاً در بیل های هیدرولیکی در خط فرمان دیده میشود، طراحان کوماتسو اما پا را فراتر گذاشته و در PC1250-8 در خط پرفشار دبی خروجی هر یک از پمپ های اصلی ادوات از یک فیلتر استفاده کرده اند. این امر به حفاظت بیشتر از سیستم هیدرولیک و اجزاء حساس آن منجر میگردد.
تجهیزات تلماتیکس
با گسترش زیرساخت های شبکه در سراسر دنیا و ایجاد شدن امکان استفاده از بسترهای ماهواره ای و اینترنتی، یک نیاز در حال گسترش در بازار ماشین آلات بوضوح مشاهده میشود. پایش وضعیت کاری دستگاه از راه دور، امکانیست که سازندگان به نام ماشین آلات در دنیا هر یک به نوعی تلاش در فراهم کردن آن برای مشتریان خود دارند. این پایش میتواند نیاز به سرویس، وضعیت کاربری دستگاه توسط اپراتور، محدوده جغرافیای کار دستگاه و محل دقیق آن و همچنین اطلاع از کدهای خطا و هشدار های حادث شده در دستگاه، از جمله مواردی است که توسط این گونه تجهیزات در دسترس صاحبان ماشین آلات و یا تیم های مدیریتی آنها قرار میگیرد.
هر دو شرکت بنام ژاپنی و کره ای در این زمینه حرفی برای گفتن دارند، هیوندای بستر Hi-Mate و کوماتسو سیستم KOMATRAX PLUS را در این خصوص معرفی کرده اند. اگرچه کم و کیف و نحوه استفاده موثر از این سیستم ها هنوز جای بحث و بررسی دارد، اما هر دو شرکت این تجهیزات را به عنوان امکانات اضافه ای که مشتری بایست برای نصب آنها مبلغ بیشتری پرداخت کند، در اختیار آنها قرار میدهند.
در پایان میتوان گفت با در نظر گرفتن تمام موضوعات مطرح شده، پارامتر تعیین کننده برای بسیاری از فعالان حوزه معدن، قیمت است. که تفاوت چشمگیری از این لحاظ بین این دو دستگاه دیده میشود. همچنین محدودیت های دیگری در بازار مشاهده میشود که ریشه در شرایط اقتصادی و بین المللی دارد، در چنین شرایطی امکان دسترسی به قطعات یدکی و میزان هزینه های انجام تعمیرات و نگهداری دستگاه نیز به عنوان پارامترهایی اثرگذار در فرآیند انتخاب و خرید ماشین آلات محسوب میشوند که قطعاً در جای خود نیاز به ارائه تحلیل و بررسی دارد.